کمی عجیب به نظر می‌رسد اما بنیان‌گذار سپاهان متولد رفسنجان است. محمود حریری در سال ۱۳۳۲ باشگاهی را تاسیس کرد که شاید خودش هم فکر نمی‌کرد سال‌ها بعد به یکی از قطب‌های اصلی ورزش ایران بدل شود.
به گزارش سازش خبر قصه تولد دومین باشگاه پر قدمت لیگ برتر، به دستان مردی رقم خورده که در اخلاق و علم، زبان زد جامعه ورزش ایران بوده و هست. محمود حریری معمار و بنیان گذار سپاهان است که با دستانش، میراثی جاودان را برای ورزش نصف جهان به جا گذاشته است. حریری ملی‌پوش سال‌های دور فوتبال ایران بود که عشق و علاقه فراوانش به مکتب شاهین باعث شد تا جرقه تأسیس باشگاهی با خط مشی شاهین برای اصفهان در ذهنش نقش ببندد. با این همه صفات محمود حریری خلاصه به استعدادش در ورزش نبود و اخلاق‌مداری و فارغ التحصیل شدنش از دانشسرا تهران، تنها بخشی از زندگی پربار این مرد رفسنجانی است.
مهاجرت به اصفهان تا پوشیدن پیراهن تیم ملی
محمود حریری در بهمن ماه ۱۳۰۹ در رفسنجان متولد شد. او در همان کودکی همراه با خانواده کوله بار سفر بسته و به اصفهان مهاجرت کرد. علاقه و نبوغ حریری در ورزش باعث شد تا خیلی زود به قهرمانی مسابقات شیرجه کشوری دست یابد. سپس در آغازین سال‌های ورود فوتبال حرفه‌ای به ایران، مسیرش به این مستطیل سبز این رشته جذاب افتاد و به عنوان هافبک، پیراهن شاهین تهران را بر تن کرده و به تیم ملی نیز راه یافت.
تحصیلات آکادمیک
حریری یکی از قدیمی‌ترین فارغ‌التحصیلان رشته تربیت بدنی در ایران نیز به شمار می‌رود. او پس از پایان دوره متوسطه در اصفهان، برای تحصیل در دانشسرای تربیت بدنی راهی تهران شد. سپس با دریافت مدرک این مرکز آموزشی که چند سال بعد به دانشگاه تهران منتقل و دانشکده تربیت بدنی آن را تشکیل داد، توانست به عنوان دبیر ورزشی در دبیرستان سعدی اصفهان مشغول به کار شود تا همزمان با راه‌اندازی باشگاه، بسیاری از دانش آموزان مستعد را با خود به سپاهان آورد.
میل به تحصیلات البته در سال‌های بعد نیز با حریری همراه بود و او همواره تاکید فراوانی بر اولویت تحصیل برای ورزشکاران شاهین اصفهان داشت که باعث گرایش آن‌ها به علم آموزی نیز شده بود. تابش که یکی از شاگردان حریری در دبیرستان و بازیکن و دست راست او در سپاهان بوده، اهمیت محمود حریری به تحصیلات را این گونه شرح می‌دهد: “مرحوم حریری نسبت به تحصیلات بچه‌های شاهین حساسیت زیادی داشتند. اگر یک نفر در تابستان نمره تجدیدی می‌آورد، ایشان اجازه تمرین به او نمی‌داد. اگر تیم‌های مختلف آن زمان شاهین را بررسی کنید، همه افراد از نظر تحصیلی نخبه بودند. یادم هست در شاهین و چه در سپاهان که افتخار داشتیم لااقل به طور جزئی ادامه دهنده راه شاهین باشیم، همیشه زمانی که پا به زمین بازی می‌گذاشتیم از بین ۱۱ بازیکن، ۸-۹ نفر تحصیلات عالی داشتند.”
شاهین حریری نیز این روحیه پدر را برگرفته از مکتب شاهین می‌داند. او می‌گوید: “برای پدرم ابتدا اخلاق، سپس درس و در انتها ورزش اولویت و اهمیت داشت و سعی کرد آن را در تمام طول زندگی شخصی و حرفه‌ای خود به کار گیرد. همان طور که این صفات را برای آقای اکرامی، بنیان گذار مکتب شاهین نیز نقل می‌کردند.”
تأسیس شاهین اصفهان
اواخر دهه ۲۰ شمسی، محمود حریری تصمیم گرفت تا با الهام از شاهین تهران که در آن عضویت داشت، شاهین اصفهان را بنا بگذارد. شاهین حریری دلیل این تصمیم پدر را انحراف شاهین تهران از مسیر اصلی می‌داند، اما هر چه بود، او بالاخره موفق شد در سال ۱۳۳۲ دفتر شاهین اصفهان را در خیابان کمال اسماعیل اصفهان تأسیس کند.
البته مسعود تابش آغاز فعالیت غیر رسمی باشگاه را پنج سال زودتر و از سال ۱۳۲۷ بیان کرده و می‌افزاید: “سال تأسیس شاهین اصفهان ۱۳۳۲ بود، اما عملاً از سال ۱۳۲۷-۲۸ نیز باشگاه شاهین فعالیت داشت که منتها به صورت رسمی نبوده است. “. حریری تا سال ۶۱ مالکیت و اداره سپاهان را در اختیار داشت و علاوه بر آن، به مدت ۱۰ سال و بین سال‌های ۴۶ تا ۵۶ معاونت اداره کل تربیت بدنی اصفهان را عهده دار بود.
خصوصیات اخلاقی بی‌نظیر
ویژگی‌های اخلاقی حریری از نکات مهم شخصیت او به حساب می‌رود که به خاطر آن زبان زد عام و خاص در ایران و اصفهان است. این موضوع در حدی است که تابش، حریری را دارای نقش پدری برای خودش می‌داند و می‌گوید: “مرحوم حریری از نظر اخلاقی و ورزشی انسان نمونه و به تمام معنا، و یک پهلوان واقعی بود. ایشان سمت پدری و هم نقش مربی را برایم داشت.”
پسر او نیز به دیگر ویژگی اخلاقی او اشاره و نظم و انضباط را از خصوصیات بارز پدر می‌داند. شاهین حریری تصریح می‌کند: “پدرم هر
کاری که می‌خواست انجام دهد، باید سر وقت انجام می‌شد و نظم و ترتیب در کار مدنظرش بود. معمولاً وقتی قرار می‌گذاشت، نمی‌گفت چه ساعتی باید آنجا باشیم، بلکه می‌گفت فلان ساعت حرکت می‌کنیم. “
انتخاب نام شاهین برای پسر ارشد!
برای فهمیدن علاقه وافر حریری به شاهین، باید به انتخاب نام پسر بزرگش انداخت که مانند بسیاری از بزرگان این مکتب، نام “شاهین” را برایش انتخاب کرده است. شاهین حریری دلیل انتخاب نامش را اینگونه توضیح می‌دهد: “متولد باشگاه شاهین هستم و با توجه به علاقه‌ای که پدرم به باشگاه شاهین داشت، اسم من را نیز شاهین گذاشت. فکر می‌کنم بسیاری از بزرگان این مکتب نیز همین طور بودند و اگر اشتباه نکنم همایون بهزادی نیز نام پسر اولش را شاهین گذاشته است.”
هدف والا حریری از تأسیس باشگاه
برخلاف عرف متداول این روزهای فوتبال ایران و جهان، محمود حریری هدف والاتری برای احداث چنین باشگاهی در ذهن داشته است. در سال‌هایی که پول چندانی در فوتبال جا به جا نمی‌شده، او با هزینه از جیب در راه حفظ سلامت جوانان پا به این عرصه پر ریسک می‌گذارد. شاهین حریری نیز مهر تأییدی بر سختی طاقت‌فرسا باشگاه داری در دوران پدر می‌زند و خاطرنشان می‌کند: ” در آن زمان مشکلات مالی حرف نخست را می‌زد و پدرم با چنگ و دندان باشگاه را حفظ کرد.”
تابش نیز علاوه بر اشاره به مسائل مالی، هدف محمود حریری از تأسیس شاهین اصفهان را این گونه اظهار می‌کند: “هدف آقای حریری حفاظت از جوانان و خدمت به جامعه بود. اهداف و نیت مرحوم حریری واقعاً این چیزها بود چون همانطور که می‌دانید آن زمان بحث پول و درآمد مطرح نبود. “
تغییر شاهین به سپاهان
۲۰ تیر سال ۱۳۴۶ و در اوج دوران ورزشی باشگاه‌های شاهین در سراسر کشور، منوچهر قراگزلو، رئیس وقت سازمان تربیت بدنی در پرونده‌ای عجیب که هیچ گاه پرده از آن برداشته نشد، دستور انحلال تمامی تیم‌های شاهین در اقصی نقاط ایران را صادر می‌کند. پس از این اتفاق بسیاری از باشگاه‌های شاهین در کشور برای همیشه منحل و از قاب تاریخ کنار رفتند اما محمود حریری و شاهین اصفهان تصمیم دیگری می‌گیرند.
آن‌ها با تغییر نام، ادامه راه باشگاه خود را حفظ کرده تا با همان فرمول، در ظاهری جدید متولد شوند. تصمیمی هوشمندانه که باعث شد تا حالا این تیم پس از استقلال (تاج سابق)، قدیمی‌ترین تیم لیگ برتر لقب گیرد. به همین منظور جلساتی در باشگاه شاهین برگزار شد که در نهایت محمود حریری نام “سپاهان” را برای باشگاه بر می‌گزیند. مسعود تابش ماجرا تغییر نام شاهین به سپاهان را اینگونه نقل می‌کند: “در جلساتی که داشتیم، مرحوم حریری نام سپاهان را برای ادامه کار شاهین اصفهان انتخاب کردند که نام شهر و خطه خودمان بود و علاوه بر آن، اسمی با مسمی و تک سیلابی بود که به راحتی در زبان می‌چرخید.”
پایان کار در باشگاه؛ روزهای خوشی که حریری ندید!
محمود حریری بالاخره پس از نزدیک به ۳۰ سال حضور در سپاهان، سال ۶۱ به دلیل بیماری همسرش مجبور به ترک باشگاه خود برای همیشه می‌شود و مسئولیت آن را به مسعود تابش می‌سپارد. حریری ابتدا به تهران و سپس به رفسنجان نقل مکان می‌کند تا سال‌های پایانی عمرش را در شهر ابااجدادی سپری کند. حریری در خرداد ماه ۱۳۷۴ و شش سال پیش از نخستین قهرمانی سپاهان در لیگ و آغاز مسیر درخشانش در دهه هشتاد، چشم از جهان فروبست تا شاهد روزهای افتخارآمیز باشگاهی که بنیان گذاشته، نباشد. او در بهشت زهرا رفسنجان به خاک سپرده شده است.
خانواده حریری
پسر بزرگ محمود حریری بر این باور است که سپاهان امروزی از شاهینی که پدرش بنیان گذاشته فاصله گرفت است. او می‌گوید: “همان طور که گفتم در شاهین اخلاق، درس و ورزش اولویت داشتند، اما امروز پول حرف اول را می‌زند و نه تنها سپاهان، بلکه ورزش ما فاصله گرفته است”.
خواسته شاهین حریری از مدیران و بازیکنان سپاهان این است که حداقل‌های مکتب شاهین را حفظ کرده و از بزرگان باشگاه نیز یاد کنند.
او اگر چه سال‌ها از حضور پدرش در باشگاه می‌گذرد، اما با این حال هنوز تمام دیدارهای سپاهان را دنبال کرده و می‌گوید: “سپاهان در خون من است
ایمنا
